اگر باردار هستید، احتمالاً ناگهان میل عجیبی به غذاهای خاص مانند ترشی، شکلات، شیرینی، چیپس و دیگر چیز ها پیدا کرده اید. این خیلی طبیعی است که در دوران بارداری مدام گرسنه تان شود یا هوس غذایی خاصی یا اصطلاحا ویار بکنید.
این میل ها گاهی آنقدر قوی هستند که نمی گذارند چیزی جلوی شما را بگیرد. آیا برایتان جای سوال نبوده که چگونه بر کودک و بدن شما تأثیر می گذارد؟
ویار غذایی در دوران بارداری چیست؟
زمانی که فرد میل ناگهانی برای خوردن غذاهایی خاصی داشته باشد، به آن ویار غذایی گفته می شود. ویار در طول بارداری بسیار رایج است و تمام زنان باردار تقریبا آن را تجربه می کنند. ویار غذایی معمولا در سه ماه اول و دوم بارداری رخ می دهد.
ویار غذایی زودهنگام در دوران بارداری می تواند میل شدید به غذاهای شیرین، تند، شور یا ترش باشد. رایج ترین ویار های غذایی شامل کیک های شکلاتی، دسر، ترشی، لبنیات و میوه ها می باشد.
دلیل ویار غذایی در دوران بارداری چیست؟
حتما برایتان جای سوال بوده که چرا این دردسر همیشگی، ناگهان ظاهر می شود.
اگرچه توضیح دقیقی در مورد ویار های غذایی در دوران بارداری وجود ندارد اما باور بر این است که ویار غذایی نشانه ی کمبود تغذیه ی مادر باردار است. بدن میل به مواد غذایی ای مانند ویتامین ها و مواد معدنی پیدا می کند که به دلیل افزایش نیاز در دوران بارداری، کم شده اند. این کمبود مواد مغذی باعث ویار در دوران بارداری می شود.
برخی از متخصصان همچنین بر این باورند که ویار های زودرس در دوران بارداری ممکن است به دلیل تغییرات هورمونی در بدن ایجاد شود. سطح استروژن و پروژسترون در بدن در حال نوسان است که این امر به نوبه خود بر روی مغز تأثیر می گذارد. به همین دلیل مادر باردار حس بویایی و چشایی و همچنین میلش به چیزی های مختلف قوی تر می شود.
بیشتر بخوانید: علت ویار خاک خوردن در بارداری چیست؟
آیا نداشتن ویار در دوران بارداری طبیعی است؟
شاید باورش سخت باشد اما بعضی مادران بارداری هستند که چنین ویار و هوس های غذایی خاص ندارند. اگر شما هم یکی از آنها هستید، اصلا نیاز نیست که نگران باشید زیرا نداشتن ویار هم کاملا طبیعی است.
در چنین حالتی، زن باردار نیازی به مصرف کالری های غیر ضروری ندارد و می تواند یک رژیم غذایی سالم و سرشار از مواد مغذی مصرف کند که در نهایت هم به نفع خودش و هم نوزادش است.
ویار چه زمانی در دوران بارداری شروع می‌شود؟
برخی از زنان باردار در تمام دوران بارداری خود ویار دارند. ویار غذایی در سه ماهه اول بارداری شروع می شود، در سه ماه دوم افزایش می یابد و به دنبال آن در سه ماه سوم کاهش می یابد. برخی ممکن است برای مدت کوتاهی دچار ویار شدیدی شوند. هر سه وضعیت کاملاً طبیعی هستند و هیچ دلیلی برای نگرانی وجود ندارند. اگر نگران این هستید که این ویار غذایی در دوران بارداری چه مدت طول می کشد، جواب آن خیلی ساده است. همه ی آن به شرایط بدن و سلامتی شما بستگی دارد.
رایج ترین ویار های غذایی کدامند؟
پنیر، کیک، شیرینی و دسر، شکلات، میوه و ماهی، حتی گاهی اوقات گوشت نیز رایج ترین ویار های غذایی در بین زنان باردار است.
در هندوستان، ویار به خوردن غذاهای ترش مانند تمبر هندی، لیمو ترش، غذاهای تند و ترشی از قدیم همراه زنان باردار بوده است. بعضی از زنان هم میل زیادی به خوردن غذاهای پر کالری با میزان قند زیاد، پیدا می کنند. در اینجا لیستی از رایج ترین ویار های دوران بارداری را مثال زده ایم :
ویار به شیرینی : ویار مصرف شکلات در دوران بارداری در بین مادران باردار بسیار رایج است. کیک ها، شیرینی ها، دونات ها و میتاهی ( یک نوع شیرینی هندی ) از موارد مورد علاقه ی زنان باردار است. همچنین ممکن است زنان غذاهای شیرین را بخاطر تنظیم سطح قند در دوران بارداری، هوس کنند.
ویار به غذاهای شور : غذاهای نمکی مانند چیپس، سیب زمینی سرخ شده فرانسوی، پاپ کورن، سس های مختلف و غیره به طور فزاینده ای توسط زنانی که میزان سدیم پایینی دارند ، مصرف می شود. علاوه بر این، افزایش سطح خون در دوران بارداری می تواند میل به خوردن غذاهای شور را بیشتر کند. میل به غذاهای شور در دوران بارداری خیلی رایج است.
ویار به غذاهای تند : یک زن باردار برای خنک نگه داشتن بدنش هر کاری انجام می دهد. ادویه های تند باعث تعریق می شوند که به نوبه خود دمای بدن را پایین می آورد.
بیشتر بخوانید: آیا خوردن ترشی در بارداری بی خطر است؟
ویار به شکلات : میل به خوردن شکلات در همه ی زمان ها وجود دارد. کیک و شیرینی شکلاتی، بستنی با طعم شکلات و یا به سادگی یک تکه شکلات به تقویت حال زن باردار کمک می کند. شکلات ها همچنین سرشار از آنتی اکسیدان هستند. زنان بارداری که به صورت مداوم شکلات هوس می کنند و می خوردند، ممکن است میزان منیزیم بدنشان کم باشد.
ویار به یخ : شاید عجیب به نظر برسد ولی وجود دارد. بعضی از زنان باردار میل به خوردن یخ پیدا می کنند. باور بر این است زنانی که کم خونی دارند دوست دارند یخ بخورند تا زبان و دهانشان احساس خوبی پیدا کند. ترد بودن و صدا دادن و خاصیت خنک کننده یخ نیز ممکن است دلیل دیگری برای انجام این کار در زنان باردار باشد.
ویار به گوشت قرمز : میل به خوردن گوشت قرمز نشانه ی کمبود پروتئین است. به یاد داشته باشید که فقط گوشت کاملاً پخته شده مصرف کنید.
ویار به خوردن غذاهای حاوی اسید سیتریک : لیمو و ترشیجات در لیست ویار های غذایی، بالاترین رتبه را دارند. بدن ممکن است مواد مغذی مانند ویتامین C ، ویتامین D را از غذاهای حاوی اسید سیتریک دریافت کند. پایین بودن میزان اسیدهای معده می تواند دلیل دیگری برای چنین ویاری باشد. زنان باردار با چشیدن مزه ی شور و ترش ترشیجات و لیمو احساس خیلی خوبی می کنند. حتی به آن ها کمک می کند تا حس چشایی شان را بهتر کند.
ویار به پنیر : پنیر و سایر لبنیات روی میزان کلسیم در بدن تاثیر دارند. مصرف مواد غذایی مانند شیر و ماست را زیاد کنید. نگران نباشید و هر چقدر می خواهید روی پیتزا و همبرگر پنیر اضافی بروید.
ویار به بستنی : هیچ چیز لذت بخش تر از یک بسته ی بزرگ بستنی نیست. ممکن است بعضی از زنان باردار همه ی طعم های بستنی را دوست نداشته باشند اما هیچکدام شان پیشنهاد دعوت به یک سالن پر از بستنی را رد نمی کند.
ویار به میوه : میوه ها مواد مغذی ضروری مانند ویتامین ها و مواد معدنی را برای مادر و نوزادش تأمین می کنند. بعضی از میوه ها مانند هندوانه ، انگور به خنک شدن بدن کمک می کنند. میوه هایی مانند پرتقال منبع غنی ویتامین C هستند. میوه ها گزینه ای بسیار مغذی برای همه مادران باردار هستند پس سلامتی خودتان را با خوردن میوه تضمین کنید و داشتن ویار به میوه قطعا به نفع شما خواهد بود.
ویار به قهوه : یک لیوان قهوه ی داغ برای بعضی از زنان باردار مانند سحر و جادو عمل می کند، به همین دلیل این ویار هم یکی دیگر از میل های غذایی برتر به شمار می رود. قهوه حتی کمک می کند تا هر گونه علائم خستگی یا افسردگی را از بین ببرید.
لیست ویار های غذایی زنان باردار بی پایان است. درست مانند تجربه ی زایمان هر مادر، خاص و غیرقابل مقایسه است، میل به چیزی و یا دوست نداشتن بعضی دیگر آن هم وقتی در مورد غذا می شود، می تواند خیلی فرق کند.
بیشتر بخوانید: غذاهای مناسب دوران بارداری
گزینه های غذایی سالم برای ویار های دوران بارداری
شاد بودن و رضایت در دوران بارداری برای هر زن از اهمیت ویژه ای برخوردار است. همچنین این ویار های غذایی در طول این دوران سخت بارداری، نه تنها روحیه ی شما را تقویت می کند بلکه نیازهای غذایی شما را نیز نشان می دهد. اما به این معنی نیست که زیاده روی کنید و کالری و چربی اضافی وارد بدنتان کنید.
البته گفتنش از عمل کردن به آن آسان تر است. هر چند وقت یکبار به ویار های خود برسید خوب است. اما نکته این است که آن را تحت کنترل نگه دارید. برای تحقق این امر مهم، ابتدا باید بدانیم که غذاهایی مانند قهوه، پیتزا، همبرگر، کیک و شیرینی، چیپس سیب زمینی و سایر فست فود ها، نمونه هایی از ویار های ناسالم هستند. هر ماده ی غذایی که درصد بالای کالری و قند بی مصرف و درصد پایین از مواد غذایی مغذی داشته باشد، به طور قطع برای کودک و بدن شما ضرر دارد.
برخی از زنان باردار ویار میوه و سبزی نیز دارند. ویار های سالم شامل موارد زیر می باشد :
- سبزیجات – سبزیجات ، حبوبات ، سیر و غیره
- میوه ها – هندوانه ، گلابی ، سیب ، انگور و غیره
- گوشت قرمز و گوشت بدون چربی
- غذاهای دریایی – خرچنگ و ماهی
- محصولات لبنی – شیر ، پنیر ، ماست
شما باید تا حد امکان این غذاها را در رژیم غذایی خود بگنجانید.
غذاهایی برای رفع ویار شما :
جایگزین آن ویار شما
| ماست طعم دار. حتی می توانید با میوه های مورد علاقه خود مقداری در خانه درست کنید. | بستنی |
| لیموناد یا آب میوه ی طبیعی تازه | نوشابه
|
| به جای دونات های سرخ شده، دونات های پخته شده را امتحان کنید. و برای لذتبخش تر کردن آن می توانید مربای مورد علاقه تان روی آن بریزید. |
دونات ها |
| کیک ساخته شده از آرد سبوس دار را انتخاب کنید و یا دست به کار شوید تا یک کیک خانگی سالم با مواد تشکیل دهنده مانند آرد نارگیل، عسل، موز، شیر بادام و دیگر مواد تهیه کنید. |
کیک |
| صبحانه ی موسلی ( موسلی ترکیبی از غلات و دانه هاست که با آب میوه یا ماست یا شیر سرو می شود ) خودتان را با آجیل، میوه ی تازه، عسل یا شکر قهوه ای امتحان کنید. | غلات با روکش قند
|
| از چیپس هایی با درصد خیلی کم سدیم استفاده کنید یا به جای آن از آجیل های بو داده و سرخ شده استفاده کنید. | چیپس سیب زمینی |
| ساندی های ( نوعی دسر بستنی است که از یک گلوله بستنی که بر روی آن شربت یا سس ریخته شده تشکیل شده است ) خود را پر از انواع توت ها، میوه های خرد شده و مقداری عسل کنید. | ساندی و چاشنی ها |
| میوه های تازه نه تنها به دلیل عدم وجود قندهای مصنوعی انتخاب بهتری هستند، بلکه همچنین خطر وجود مواد شیمیایی و باکتری ای که در میوه های کنسرو شده ممکن است به وجود بیاید را به همراه ندارند. | میوه های کنسرو شده در محلول های شربت سنگین |
|
گوشت بدون چربی که خوب پخته شده است گزینه سالم تری است. |
گوشت های چربی دار یا خام |
| پنیر خانگی تازه یا توفو خانگی به همان اندازه رضایت بخش هستند. | پنیر فرآوری شده |
بیشتر بخوانید: حالت تهوع در بارداری ؛ علل، علائم و درمان
تنفر غذایی دوران بارداری و آنچه در مورد آنها باید انجام دهید
بسیاری از زنان باردار نیز نسبت به یک غذای خاص یا انواع مواد غذایی تنفر شدیدی پیدا می کنند. این تنفر غذایی ممکن است حتی به هر نوع غذایی که قبلاً از آن لذت می بردید باشد.
مانند ویار های غذایی، این تنفر غذایی ها نیز ناشی از تغییرات هورمونی در بدن هستند. بدن یک مادر باردار پر از هورمون های مختلف است و این امر حس بویایی و چشایی او را چند برابر می کند. این ممکن است باعث شود که او به شدت از برخی غذاها دوری کند. همچنین ممکن است نشانه ای از چیزی باشد که بدن مادر در حال رشد به آن احتیاج ندارد، اگرچه هیچ مدرک مشخصی برای اثبات این مورد وجود ندارد.
چه کاری باید انجام داد؟
منطقی است که به بدن خود گوش دهید، اما تنفر غذایی شدید ممکن است میزان مصرف مواد مغذی شما را محدود کند. غذاهای جایگزین سالم دیگر را امتحان کنید.
در مورد رژیم غذایی روزانه ی خود حساس باشید اما اعتدال را رعایت کنید.
ویار های غیر غذایی ( PICA )
به طور طبیعی کسی نیاز نیست نگران این ویار های غذایی باشد. آنها بخشی از تجربه بارداری و مادر شدن هستند. تقربیا تمام مادران باردار این دوره را تجربه می کنند.
تعداد کمی از زنان باردار تمایل به خوردن چیزهایی مانند گچ ، صابون، خاک ، خاک رس و غیره دارند. ویار های غیر غذایی یا PICA ممکن است نشانه کم خونی شدید یا نوعی کمبود مواد معدنی باشد.
خطرات مربوط به مادر و نوزاد
موادی مانند خاک و خاک رس حاوی سرب هستند که می توانند مشکلاتی را برای کودک ایجاد کنند. سرب باعث ایجاد مشکلاتی مانند اختلال شنوایی، کاهش مهارت حرکتی، ضریب هوشی کلامی پایین، ناتوانی در یادگیری و اختلال کمبود توجه در جنین در حال رشد می شود.
اگرچه این شرایط بسیار نادر است، اما ایمن ترین راه این است که بلافاصله پزشک خود را برای انجام اقدامات بعدی آگاه کنید.
از خوردن چه غذاهایی باید خودداری کرد؟
غذاهای خاصی وجود دارد که باید در دوران بارداری از آنها اجتناب کنید، زیرا این غذا ها حاوی مواد مضری هستند که می توانند به نوزاد کوچک شما آسیب برسانند. این مواد شامل جیوه، باکتری یا لیستریا هستند. اگر باردار هستید ، بهتر است از غذاهایی مانند گوشت های منجمد شده، تخم مرغ خام، غذاهای دریایی دودی و سبزیجات نشسته پرهیز کنید.
بیشتر بخوانید: ۷ عادت بد غذایی در بارداری
نکاتی ساده برای کنترل کردن هوس های غذایی ناسالم
دنیای مادر شدن، تجربه ای است که باید به جای نگران بودن، از آن لذت برد . شما نمی توانید جلوی میل ها یا تنفر غذایی تان را بگیرید، برای داشتن یک بارداری آرام این مراحل را دنبال کنید :
- هرگز از خوردن صبحانه صرفه نظر نکنید. ما همیشه اهمیت یک صبحانه ی مغذی و سالم را دست کم گرفته ایم. یک وعده صبحانه سالم برای زنان باردار بسیار مهم است، زیرا شما نیاز دارید تا مواد مغذی ای که در طول خواب شبانه روز مصرف می شود را ذخیره کنید. هر روز یک صبحانه مغذی بخورید تا با آن دسته از مشکلات گرسنگی میان وعده ای تان مبارزه کنید. سرحال و پر انرژی باشید.
- همیشه با فاصله ی منظم غذا بخورید. به جای اینکه خودتان را با مواد غذایی پر کنید، وعده های غذایی خود را هوشمندانه برنامه ریزی کنید. ۴-۶ وعده غذایی کوچک را در فواصل منظم در طول روز بسیار مناسب است و همچنین تا حد امکان از خوردن فست فود ها خودداری کنید.
- برنامه ریزی داشته باشید. مقدار وعده های روزانه تان را محدود کنید. قطعاً نادیده گرفتن ویار ها کار آسانی نیست، اما با خوردن وعده های کوچک می توانید آن را کنترل کنید. خوردن یک تکه یا دو تکه شکلات به جای یک بسته ی کامل ممکن است برای شروع این کار خوب باشد.
- میان وعده های سالم بخورید. میوه های خشک ، میوه های تازه، آجیل، سالاد، جو دوسر و سایر میان وعده های سالم را به میان وعده های خودتان اضافه کنید. همیشه آن ها را دم دست نگه دارید و هر وقت حس کردید که به آن نیاز دارید، راحت باشید و آن را میل کنید.
- از خوردن فست فود ها دوری کنید. این غذاهای آماده را در خانه نگه ندارید. این کار شما را از خوردن غذای ناسالم باز می دارد. هر چند ممکن است با خودتان یک زمان عجیب رفتار کنید.
- انتخاب دستور آشپزی های سالم و جایگزین های سالم. از طریق دستور آشپزی های خوشمزه و سالم با هوس های غذایی ناسالم خود مبارزه کنید. اگر از امتحان کردن آن خوشتان می آید، می توانید با وقت گذراندن در اینترنت دستورالعمل های آشپزی جدیدی برای مادران باردار پیدا کنید.
- ورزش. تناسب اندام خود را حفظ کنید. سعی کنید به صورت مرتب ورزش کنید تا خستگی و بی حالی را از خودتان دور کنید. یک بدن سالم و یک ذهن شاد وسیله ای برای غلبه به هوس های غذایی هستند.
- ذهن خودتان را منحرف به چیز دیگری کنید. اگر ویار به سیگار و الکل دارید، تنها راه حل این است که از آن فاصله بگیرید. آنها نه تنها برای مادر بلکه برای جنین مضر هستند.
- با پزشک خود مشورت کنید – بدن شما تمام وقت سیگنال هشدار می فرستد. به غرایز خود اعتماد کنید. اگر حس می کنید چیزی درست نیست، فوراً با متخصص زنان خود مشورت کنید.
- استراحت کافی داشته باشید – اگرچه مهم است که در طول دوران حاملگی فعالیت داشته باشید، اما باید استراحت مناسبی نیز در کنار آن داشته باشید. بیدار ماندن تا دیر وقت در شب و فعالیت بیش از حد برای بدنتان خوب نیست. بنابراین خوب بخورید و خوب بخوابید.
به عنوان یک مادر باردار، بدن شما دستخوش تغییرات زیادی می شود. شما نمی توانید از ویار های غذایی یا تنفر غذایی فرار کنید، اما می توانید از آن ها پیشی بگیرید. به یاد داشته باشید، نوزاد شما برای رشد سالم و تکامل به تغذیه ی مناسب نیاز دارند. کورکورانه خوردن غذاهای پر کالری و شیرینی جات منجر به مشکلاتی مانند افزایش وزن بیش از حد، دیابت حاملگی و غیره خواهد شد. در نهایت تمام کاری که شما باید انجام دهید این است که غذا های سالم بخورید، خوب بخوابید و لذت ببرید!
