رویای آینده در کودکان ضروریست!

توصیه به اهمیت داشتن رویای آینده در کودکان و بزرگسالان و داشتن هدف مشخص به هزاران سال قبل باز می گردد. فیلسوف Lao Tzu می گوید:

“مراقب باشید با چه به رویا هایتان آب می دهید. اگر با نگرانی و ترس به آن ها آب بدهید، علف های هرزی پرورش می دهید که زندگی را از رویاهایتان بیرون می کشد و اگر با مثبت نگری و راه حل به آن ها آب بدهید، شما موفقیت برداشت می کنید.”

بر سر این موضوع بحث وجود دارد که آیا رویاپردازی یک ویژگی ارثی انسان است.

اما رویا چیست؟ چگونه باید رویای آینده در کودکان را ایجاد و تقویت کنید؟ و چگونه تاثیر گذاری آن رویا را می سنجید؟ مگر رویا ها ساخته و پرداخته ی ذهن ما نیستند؟ این ها سوال هایی است که در این مقاله به آن ها پرداخته ایم. حال به این سوالات می پردازیم.

رویا چیست؟

بهترین تعریف رویا را شکسپیر در نمایش طوفان خود گفته است: ما خود چیزی شبیه رویا هستیم و زندگی کوچک ما هم با خواب احاطه شده است. این عبارت در اواخر زندگی حرفه ای شکسپیر گفته شده و تفسیری بر تئاتر و زندگی است. پس رویا، با توجه به شکسپیر، ساخته شده از خود شخص رویا پرداز است. و رویای آینده در کودکان چیزی به جز مجموعه ای از ویژگی های شخصیتی نیست.

چگونه به یک کودک رویا پردازی را می آموزید؟

تحقیقات نشان داده همه به داشتن رویا برای زندگی بهتر تشویق می شوند. اما هیچ کتابی وجود نداشته که به کودکان یاد بدهد چگونه آرزو داشته باشند. پس از سال ها تحصیل ، سارا دکترای روانشناسی کودکان و اسکات که در تمام جهان دوچرخه سواری کرده و به دنبال معنی زندگی می گشته با سال ها نوشتن، آزمودن و به نمایش گذاشتن، به یک فرمول رسیدند که با آن می توان به کودکان آرزو داشتن و رویا پردازی را آموخت.

این نظریه در دانشگاه Cincinnati و با کمک پرفسور فرح ژاکی و یکی از برنامه های سازمان YMCA مورد آزمایش قرار گرفت. نتیجه ی این تحقیقات این بود که ما در حقیقت به کودکان رویا پردازی را آموزش نمی دهیم. بلکه ساخت و پیشرفت شخصیتشان را به آن ها می آموزیم.

برای تفسیر خیال پردازی کودک به روش دسته بندی نقاط قوت شخصیتی VIA، ما به کودکان آموختیم تا با استفاده از اشتیاق و کنجکاوی خود، خلاقیت خود را بالا ببرند. با ترکیب این دو، به کودکان از لحاظ روحی الهام شده یا به طور دقیق تر، هدف یا معنایی پیدا می کنند.
ما در این دانشگاه این فرآیند را به یک روند سه مرحله ای مناسب برای کودکان تبدیل کرده ایم:

۱- سطل خود را پر کنید

ما از یک سطل به عنوان استعاره ای از ذهن و تمام احساسات، دانش، خاطرات، افکار، ایده ها و رویا های موجود در آن استفاده می کنیم. به عبارت دیگر، از نقات قوت شخصیتی استفاده می کنیم. دانشجویان از خلاقیت خود، برای پر کردن سطلشان از مخلوطی از ایده ها استفاده می کنند. تکه هایی که بعدا برای ساخت رویا های جدید استفاده می شوند. برای این کار، بازی ها و فعالیت های جذابی طراحی شده تا با احساسات و قوه ی تخیل کودکان بازی کرده و به آن ها الهام ببخشد. این بازی ها طوری طراحی شده اند که به هیچ وجه خسته کننده نیستند.

۲- گنج خود را دسته بندی کنید

در مرحله ی بعدی، دانش آموزان یاد می گیرند سطل های خود را خالی کنند و آن ها را به قسمت های قسمت های مختلفی مانند: بله، نه و شاید تقسیم کنند. حرف زدن درباره ی این کار از انجام آن راحت تر است. چرا که باید آن ها باید یاد بگیرند چگونه رویا های خود را ارزش گذاری کنند. به عبارتی دیگر، از آن ها می خواستیم تا از خود بپرسند: آیا این زندگی ای است که می خواهم زندگی کنم؟ آیا این کسی هست که می خواهم باشم؟ ابزار هایی که برای انجام این کار از آن ها استفاده شده، پایه و اساس نقاط قوت شخصیتی مانند عشق، دیدگاه منتقدانه، خود تنظیمی و البته شجاعت بودند.

۳- ساخت یک رویا

تا زمانی که دانش آموزان به مرحله ی سوم برسند، توانسته اند رویا های زیادی را کشف کنند و آموخته اند چگونه با کمک ابزار هایی که در اختیارشان قرار دادیم، مانند گوش دادن به حس درونی خود، مقایسه کردن نقاط مثبت و منفی آن ها و فهرست مهارت ها، آن ها را به گروه های کارامدی تقسیم کنند. سپس یاد می گیرند که چگونه با استفاده از خلاقیت خود، تمام قطعات را کنار هم گذاشته و یک رویای نو بسازند.

چگونه می توانیم میزان تاثیر گذاری یک رویا را بسنجیم؟

می خواهیم مطمِئن شویم فرمول ما کار می کند.برای اطمینان از این قضیه به شواهد عینی نیاز داریم. در نهایت، ما می خواستیم تا ویژگی های غیر قابل درک یا بیان و متعالی حین داشتن هدف و معنای زندگی را به همراه امید و ایمانی که کودکان را به سمت موفقیت می برد اندازه گیری کنیم. به عبارت دیگر، می خواستیم تا هوش اجتماعی و احساسی کودکان را بسنجیم.

بعد از میزانی مشورت، تصمیم گرفتیم تا افزایش مثبت اندیشی را به عنوان واحد اندازه گیری موفقیت بگذاریم. احساس کردیم که این کار به طور مستقیم بر هدف اصلی ما اثر می گذارد. می توانستیم کنجکاوی، امیدواری و اشتیاق را انتخاب کنیم، هر چند مثبت اندیشی با توجه به تحقیقات سازمان ارزیابی توانایی های دانش آموزان Devereux ( DESSA) به نظر ساده تر و دقیق تر آمد.

نتیجه گیری: رویای آینده در کودکان قابل اندازه گیری است.

در اتمام یک تحقیق یک ساله، با افتخار اعلام کردیم که میزان مثبت اندیشی دانش آموزان در همان ترم اول، ۲۲% افزایش پیدا کرد. به علاوه ۱۰۰% کودکان گفتند که از این پس بیشتر به رویا های خود فکر می کنند. یکی از پیشرفت هایی که کسب کردیم، روش آموزش این تکنیک بود که چگونه کودکان می توانند خود را ارزیابی کرده و تشخیص دهند وقوع کدام رویا امکان پذیر تر است.

در سال جاری ما می خواهیم تحقیقات خود را در مدرسه ی دولتی Cincinnati بهبود ببخشیم. ما امیدواریم تا روش ها و سنجش های خود را و از آن مهم تر، به پیشنهاد مدیر و ناظم این مدرسه، لارا میچل و ویتنی سیمونز ، معلم ها را هم در این تحقیق وارد کنیم تا میزان تاثیر گذاری و راحتی اجرای آن را بسنجیم.

اگر بتوانیم به کودکان یاد دهیم که چگونه رویا های خود را زندگی کنند، توانسته ایم دیگران را هم به زندگی کردن رویایشان تشویق کنیم و آن وقت است که دنیا جای شگفت انگیزی خواهد شد. در واقع برنامه ریزی آینده برای کودک، باید با پر و بال دادن به شخصیت کودک باشد.

در آخر با یک حرف دیگر از شکسپیر که به گفته ی قبلی اش مربوط است بحث را تمام می کنیم: دنیا تماما صحنه ی تاتر است و تمام زنان و مردان تنها بازیگرند. یا به قول ما، رویاپردازند.