در دنیایی بی نقص، باید هر زمان که از فرزندانمان می خواهیم اتاق شان را تمیز کنند یا مثلا کلم بروکلی بخورند، مشتاقانه قبول کنند. اما در دنیای واقعی به عنوان والدین به جای این که جواب خواسته هایمان با یک (باشه) به شادی منجر شود، بیشتر با (نه امکان ندارد) مواجه می شود.
دلایل سرکشی بچه ها متفاوت است. آلن کازدین پزشک و مدیر مرکز والدین در دانشگاه یل و نویسنده کتاب مقابله با کودک ناسازگار می گوید اگرچه مطمئنا سطح رشد و خلق و خوی شخصی کودکان از عوامل موثر در ناسازگاری آن ها می باشد اما والدین نیز نقش مهمی را ایفا می کنند. کازدین می گوید در قشر مختلفی از والدین که او دیده است، مولفه های ژنتیکی و خاصی وجود دارد. همچنین مهم است که در سخنرانی هایی که والدین درخواست کرده اند و برای پاسخ به پرسش و پاسخ آن هاست چه سوالاتی می پرسند و دلیل این سوالات چیست.
دکتر دبورا گیلبو، پزشک خانوادگی شهر پیتزبورگ و نویسنده ی چندین کتاب مربوط به والدین به نام “هر رفتاری که می خواهی را انجام بده.. بدون اینکه از آن دسته والدینی باشی که از آن ها متنفری “می گوید انتخاب، حق اظهار نظر و خود مختاری از خواسته های اساسی انسان است که به بزرگسالان محدود نمی شود. حتی ناراحتی های مربوط به یک مشکل در مدرسه یا دعوا با یک دوست می تواند به صورت مخالفت با خواسته های والدین در خانه باز نمود پیدا کند. گیلبو می گوید “ما دلایل زیادی برای (نه) گفتن به خیلی چیزها داریم. این ها نقص شخصیت فرزندان مان نیستند، بلکه به عنوان والدین این بخشی از وظیفه ما است که به فرزندان مان یاد دهیم با احترام باشند.
در اینجا چند راهنمایی کاربردی و متناسب سن کودکان، برای کمک به جلوگیری از مخالفت ها و ترویج هماهنگی در خانه شما بیان می کنیم.
بچه های ۲ تا ۴ سال
اهمیت (نه) گفتن: مرتب کردن اسباب بازی ها بعد از بازی کردن
معمولا بچه های کوچک، در بیرون ریختن اسباب بازی هایشان در کسری از ثانیه بسیار ماهر هستند. اما نسبت به جمع کردن آن ها خیلی کم مشتاق هستند، اغلب در مقابل خواسته ی جمع کردن آن ها مقاومت و اوقات تلخی می کنند.
راه حلی برای (بله) گفتن: طبق توصیه مری پاپین، زمان جمع کردن وسایل را به بازی تبدیل کنید. کازدین و گیلبو به والدین توصیه می کنند که همراه با بچه ها کار تمیز کردن را انجام دهند و آن ها را به چالش هایی جالب، تشویق کنند. یک تایمر را برای یک یا دو دقیقه تنظیم کنید و با هم مسابقه دهید که ببینید در این زمان، چه تعداد عروسک را قبل از این که زمان تمام شود جمع می کنید. هر بار بچه ها را به جمع کردن دو تا سه اسباب بازی تشویق کنید. این روال را برای روزهای بعد ادامه دهید. کازدین می گوید “این کار شکل دهی نامیده می شود، خیلی زود زمانی می رسد که شما در جای خود می ایستید و فرزندتان خودش همه چیز را مرتب می کند”.
بچه های ۵ تا ۸ ساله
اهمیت (نه) گفتن : خوردن و (امتحان کردن) غذاهای سالم
والدین می خواهند فرزندشان رژیم غذایی سالمی داشته باشند، اما در واقع کودکان مجبور هستند غذایی که برایشان آماده می کنیم را بخورند. وقتی که کودکتان از خوردن شام خوشمزه ای که برایش درست کرده اید امتناع می کند این کار باعث ناراحت شدن شما می شود.
راه حلی برای (بله) گفتن: ممکن است بچه ها در مقابل امتحان کردن چیز های جدید، مقاومت کنند پس مقدار غذاهای که با آن ها آشنا نیستند را کم کنید. گیلبو می گوید “دفعه ی بعدی که می خواهید فرزندتان پروتئین جدیدی مثل ماهی جدید یا مرغ را امتحان کند، مطمئن شوید که واقعا با آن ها مشکلی نداشته باشد”.
کازدین می گوید “قوانین روشنی را در هر لحظه تنظیم کنید و این فرصت را به آن بدهید بعد غذاهایی که دوست دارند غذاهای جدیدی را امتحان کنند.
به بچه ها حق انتخاب بین دو نوع سبزیجات را بدهید مسلما این روش کارآمد است. درک انتخاب واقعا ضروری است. وقتی از آن ها می خواهید کاری را انجام دهند، اگر می توانید به او حق انتخاب دهید چون این کار، می تواند واقعا مفید باشد.
بچه های ۹ تا ۱۲ ساله
اهمیت (نه) گفتن: حل تکالیف یا تمرین سازهای موسیقی شان
کازدین این موقعیت خاص را “جهنم والدین” نامیده است. زمانی که بچه ها در مقابل حل تکالیف شان یا تمرین موسیقی شان مقاومت می کنند، والدین نه تنها کلافه و عصبی می شوند بلکه از طرف معلم فرزندشان نیز تحت فشار قرار می گیرند.
راه حلی برای (بله) گفتن: کازدین می گوید راه حل نرمال این است که به آن ها بگوییم، (بشین و کارت رو انجام بده یا دیروقت نباید تلویزیون ببینی) ، اما این کار با شکست مواجهه می شود و کودک از حل تکالیف خوشش نمی آید و خیلی به آن اهمیت نمی دهد. به جای اینکار، زمانی که شروع به کار و تمرین می کند، کنار او بنشینید. بعد از چند دقیقه، به مدت کمی از اتاق بیرون بروید و دوباره به اتاق برگردید. زمانی که کودک می بیند شما مشغول هستید علاقمند می شود که به تنهایی به کارش ادامه دهد.
گیلبو می گوید که بچه های این سنینی، معمولا درباره ی تکالیف شان می گویند (نمی توانم این را انجام دهم) یا (خیلی سخت است). از بچه ها بخواهید تا مشکلی که وجود دارد را روی کاغذ نشان دهند. “می توانید بگویید (یک کم از چیزی که سر کلاس یاد گرفتی را به من یاد بده. این صفحه کامل نیست چون خودت میدانی مشکل اول کجاست)”.
بچه های ۱۳ تا ۱۵ ساله
اهمیت (نه) گفتن: با احترام با دیگران صحبت کردن
گیلبو می گوید (نه) گفتن در این سن معمولا به صورت غیرکلامی است، که با چشم چرخاندن و فوت کردن نفس (اوف گفتن) همراه است.
راه حلی برای (بله) گفتن: بگذارید بچه ها بدانند که این نوع رفتارها به معنی حس تحقیر و رنج تعبیر می شود. گیلبو می گوید “بگذارید بچه ها درباره ی پیامی که می خواهند بفرستند، با شما صحبت کنند. به آن ها بگویید (وقتی جلوی من اوف می گویی، من می شنوم. منظورت همین است دیگر؟ درست است که با یک بزرگتر اینطور صحبت کنی؟ اگر کسی این طوری با تو صحبت کند، چه حسی پیدا می کنی؟)”
همچنین می گوید “داشتن حد و حدودی مشخص برای این که چگونه صحبت کنید و با دیگران تعامل داشته باشید، برای بچه های این سنینی بسیار مهم است زیرا ما می خواهیم آن ها حد و حدودی مشخص داشته باشند برای این که بدانند دوستان شان چه طور باید با آن ها صحبت کنند و یا کسی که نسبت به او علاقمند هستند، می تواند با او صحبت و رفتار کند.
بچه های ۱۶ تا ۱۸ ساله
اهمیت (نه) گفتن: نظارت بر محل و فعالیت های بیرون از خانه
کازدین می گوید، سنین جوانی، دوره ی پیچیده ای برای والدین و فرزندان است. بچه های بزرگتر درگیر رفتارهای پرخطر می شوند و اغلب به دور از چشم والدین شان، آن ها را انجام می دهند. آن ها میل شدید به استقلال بیشتر دارند و ممکن است در برابر کارهای روزمره و فعالیت های خانوادگی مقاومت کنند.
راه حلی برای (بله) گفتن: بچه های بزرگتر برای بالغ شدن آماده می شوند. بنابراین گفت و گو با آن ها به همین ترتیب باید بیشتر شبیه بزرگسالان باشد و به آن ها برای گفت و گو اجازه داد. کازدین می گوید “در فضای آرامی بنشینید و سعی کنید مذاکره کنید. توافق برای یک کودک زیاد سخت نیست اما اغلب برای پدر و مادر بسیار دشوار است.”.
کازدین از والدین می خواهد جلوی بحث های بی اهمیت را بگیرند و اجازه دهند بعضی چیز ها به سمتی پیش بروند که همکاری بیشتری به دست بیاورند. او می گوید “گیر دادن به چیزهایی که احتمالا تا ۱۰ سال آینده دیگر وجود نخواهند داشت را رها کنید”. به عنوان مثال گیر دادن به موهای غیرعادی یا شلوار جین پاره پاره شان. “والدین فکر می کنند که اتفاقاتی که پشت هم رخ دهد منجر به اتفاقی بد می شود، فکر می کنند (نمی توانم بگذارم این اتفاق بیافتد، اگر بگذارم، باز هم تکرار می شود). در صورتی که برعکس آن اتفاق می افتد. هرچه بیشتر بی خیال باشید، شما را در حل مشکلاتی که راه حلی برای برطرف کردن آن ندارید موثر می سازد”.
