هشدارها و علائم اولیه اختلال یادگیری در کودکان

در طول سال های پیش دبستانی و مهدکودک، کودکان مهارت های مختلف و با روش های مختلف یاد می گیرند اما اگر بچه ی شما مشکل چشمگیری با اعداد، حروف یا کلمات دارد، ممکن است نشان دهنده علائم اولیه اختلال یادگیری در او باشد. ناتوانی یادگیری مقوله ای از اختلال ها است که از اینکه چطور مغز اطلاعات را پردازش می کند و آن را برای رسیدن به مفاهیمی پیچیده تر می کند ریشه دارد.

بچه ای با اختلال ناتوانی یادگیری ممکن است زمانی که داستانی برای او خوانده می شود خیلی عالی آن را متوجه شود اما بعد از آن در پاسخ دادن به سوالاتی در مورد آن داستان مشکل خواهد داشت.

بچه ی دیگری ممکن است به آسانی الفبا را از A تا Z از بر بخواند اما وقتی به حروف اشاره می شود نتواند حروف را به تنهایی بخواند. بچه دیگری ممکن است با درست کردن پازل، پوشیدن کفش هایش یا با بستن دکمه های ژاکتش مشکل داشته باشد.

بچه های دارای ناتوانی یادگیری معمولا هوش نرمال یا فوق نرمالی دارند اما با بیان دانش خود مشکل دارند. چون برای آن ها سخت است که وظایف خاصی را مدیریت کنند، آن ها اغلب احساساتی مثل ناامیدی، خشم، خود باوری کم و حتی افسردگی را تجربه می کنند. او فقط می داند که می خواهد موفق شود تا حرف بزند ، بنویسد یا کاری انجام دهد اما برایش مسیر مستقیمی وجود ندارد.

ران لیبمن روانشناس کودک در پنسیلوانیا می گوید: ” اطلاعاتی که وارد چشم و گوش می شود به درستی منتقل نمی شود و آن چیزی که اتفاق می افتد پاسخ صحیحی ندارد و صحبت ما بر روی کودکانی با ضریب هوشی نرمال است”.

علائم اولیه اخطار دهنده اختلال یادگیری در کودکان ۵ ساله و کوچکتر چیست؟

ناتوانی یادگیری اغلب به چند دسته گروه بندی می شوند:

• اختلال های زبانی یا گفت و گو
• مشکل داشتن با خواندن، نوشتن و مهارت های ریاضی
• داشتن مشکل در هماهنگی، مهارت های حرکتی یا حافظه ای

گاهی اوقات کاملا واضح است که کودک یکی از انواع اختلال ها را داراست، همانند بدخوانی یا اختلال در خواندن ریاضی، اختلال های که به ترتیب بر روی توانایی های خواندن و توانایی های ریاضی تاثیر می گذارد. اما همچنین اینکه بچه ها ترکیبی از چند نوع اختلال را داشته باشند نیز برای بچه ها رایج است.

اختلالات کم توجهی به خودی خود منجر به ناتوانی یادگیری نمی شود اما بچه هایی که ناتوانی یادگیری دارند اغلب مشکلاتی در توجه دارند.

محدوده ی قرمز که می تواند علائم اولیه اختلال یادگیری در کودکان ۵ سال و کمتر شود شامل:
• دیر حرف زدن
• مشکلاتی در تلفظ
• داشتن مشکل در یادگیری کلمات جدید
• داشتن مشکل در یادگیری خواندن
• داشتن مشکل در یادگرفتن اعداد، الفبا، روزهای هفته یا رنگ ها و اشکال
• تمرکز ضعیف
• داشتن مشکل در دنبال کردن اصول
• ضعف داشتن در گرفتن مداد یا ماژیک
• داشتن مشکل در بستن دکمه، کشیدن زیپ یا بستن چیزی

چطور می توانم شرایط فرزند خود را بسنجم؟

تشخیص ناتوانی یادگیری بحث برانگیز است. بعضی از متخصصان معتقد هستند که آنها به علت تفاوت های عادی در سبک یادگیری، بیش از حد تشخیص داده می شوند. تشخیص ناتوانی یادگیری در پیش دبستانی ها و بچه های خیلی کوچک بسیار قابل بحث است چون یادگیری آن ها در مراتب مختلفی قرار دارد. طبق نظر لیبمن ناتوانی یادگیری به صورت کامل قبل از اینکه کودک وارد کلاس سوم نشود قابل تشخیص نیست.

البته این به این معنا نیست که شما باید هر نگرانی که تا به حال داشته اید را نادیده بگیرید. مداخله ی اولیه می تواند یک تفاوت بزرگ در آینده تحصیلی کودک شما داشته باشد. اگر در مورد تکامل کودک در خواندن، نوشتن، اعداد یا حرف زدن کودک خود نگران هستید با افرادی که به کودک شما نزدیک هستند در این باره صحبت کنید همانند معلم کودک خود.

معلم ها معمولا در تشخیص علائم اخطار دهنده ی اولیه ی ناتوانی یادگیری استاد هستند. اگر معلم کودک شما تا به حال این موضوع را با شما مطرح نکرده است، در بیان نگرانی خود شک نکنید. همچنین با پزشک کودک خود نیز صحبت کنید.

گاهی اوقات چیزی که شما در موردش به عنوان ناتوانی یادگیری ناراحت هستید ممکن است فقط یک مرحله عقب نشینی موقتی باشد که کودک شما بزرگتر خواهد شد. اما بهتر است ننشینید و منتظر شوید.

اگر احساس می کنید رشد کودکتان آرام است و اگر به غریزه خود اعتماد کنید و با پزشک یا معلم او درباره ارزیابی شرایط او صحبت کنید، دارید به کودک خود لطف می کنید.

کودک شما به یک ارزیابی رسمی درباره ی ناتوانی یادگیری نیاز دارد که معمولا توسط یک روانشناس کودک، عصب شناس یا متخصص اطفال انجام می شود تا قطعا تشخیص دهد که آیا او مشکلی دارد یا نه.

این ارزیابی در مطب انجام می شود و چندین ساعت زمان می برد. از کودک شما خواسته می شود تا کارهای مختلفی را با استفاده از اسباب بازی ها و وسایل تحصیلی انجام دهد.

سرپرست مدرسه کودک شما باید قادر باشد به شما کمک کند تا ترتیب ملاقاتی برای ارزیابی را فراهم کند. به طور قانونی مسئول هر مدرسه ای باید فرآیندی برای تشخیص، ارزیابی و برنامه ریزی برای مشکل تحصیلی برای کودکانی که هر نوع ناتوانی دارند داشته باشد که شامل ناتوانی یادگیری نیز می باشد.

برای کمک به کودکی با ناتوانی یادگیری چه کار می توان انجام داد؟

ناتوانی های یادگیری دائمی هستند و به راحتی برطرف نمی شوند اما می توان برای کمک به کودک شما برای جبران کردن این ناتوانی و کار کردن بر روی مشکل او ،کارهایی انجام داد. برای مثال، معلم می تواند اشیا را به شیوه های مختلفی نشان دهد و کودک شما می تواند بر روی مهارت هایش بارها و بارها تمرین کند به روشی که همراه با حمایت و صبوری باشد.

این بچه ها می توانند یاد بگیرند. به عنوان والدین، یکی از مهم ترین چیزهایی که شما می توانید انجام دهید حمایت از کودک خود و کمک به او با تجربه های یادگیری مثبت است. هدف این است که بر روی توانایی های او تمرکز شود. اگر او با الفبا مشکل دارد اما عاشق حیوانات است علاقه او را تشویق کنید و به او کمک کنید تا یک متخصص در زمینه حیوانات باشد.

با تشویق کردن مهارت ها و علاقه مندی های او خود باوری را در او افزایش دهید. نیکی آرنولد روانشناس و مادر پسر بچه ای با ناتوانی یادگیری می گوید:” فعالیت هایی که می دانید کودکتان می تواند انجام دهد و در آن موفق است برنامه ریزی کنید”. آرنولد بر روی علاقه مندی پسر خود یعنی اسکی کردن کار کرده است آن هم وقتی که او فقط ۵ سالش بود و خیلی هم در آن خوب نبود.

سعی نکنید هنگام برخورد با ناتوانی یادگیری خودتان را متخصص بدانید. کار شما این است تا او را تشویق کنید، به او عشق بورزید و صبور باشید و به دنبال متخصصانی باشید که در این زمینه مهارت دارند تا به کودک شما کمک کنند. اگر تشخیص این اختلال در کودک شما داده شد، باید خدمات خاصی را دریافت کند.

مدرسه های خصوصی ای برای این بچه ها وجود دارد اما این ها پرهزینه هستند. با معلم کودک خود یا سازمان های محلی که به کودکان ناتوان خدمات می دهند صحبت کنید.

مشاوره های روانشناسی نیز می تواند کمک کند. بچه هایی با اختلال ناتوانی معمولا احساس شکست می کنند که منجر به خود باوری کم می شود. آن ها معمولا نا امید هستند و ناامیدی شان می تواند منجر به خشم شود. لیبمن می گوید: ” موضوعات احساسی یا روانشناسی ای که وجود دارند در ذهن من مهم تر از یادگیری ۲ به علاوه ۲ مساوی ۴ است”.

والدین نیاز دارند تا یاد بگیرند چگونه فوران احساسات کودک خود را کنترل کنند. اگرچه عقل سالم می گوید که شما نباید بچه ای را به کج خلقی یا گریه تشویق کنید اما این روش های خلاص شدن احساسی می تواند فقط برای بچه های دارای ناتوانی یادگیری مفید باشد.

در این زمان ها نزدیک کودک خود بایستید و به او بگویید دوستش دارید و می دانید که شرایط برای او سخت است به او نشان دهید که او هنگام مواجهه با مشکلات تنها نیست و شما همیشه برای کمک به او کنارش هستید.

به یاد داشته باشید که از خودتان نیز مراقبت کنید. نقش والدینی برای یک کودک دارای مشکل ناتوانی یادگیری، خود استرس زا است. خیلی از سازمان های ناتوانی ها، حمایت های گروهی و مشاوره برای والدین دارند.