بچه ها بازی می کنند؟ البته! با کودکان بازی کنید تا به پیشرفت آن ها کمک کنید. هیچوقت برای شروع بازی کردن با نوزاد زود نیست تا به او کمک کنید به نقطه ی عطف حسی، ارتباطی، تغذیه و حرکتی خود برسد.
بازی کردن با نوزاد ۳ ماهه و زیر ۳ ماه
بازی ها و فعالیت های حرکتی
• کودک را بر روی شکمش قرار دهید تا هر بار برای چند دقیقه بازی کند، چند بار در روز.
• کودک را بر روی شکمش و روی قفسه سینه تان قرار دهید و بخوابانید به طوری که صورت تان رو به روی هم باشد.
• زمانی که آهنگ پخش می کنید و آواز می خوانید، دست های کودک را بگیرید و با هم دست بزنید.
• کودک را نزدیک به خودتان در آغوش بگیرید در حالی که به آرامی تکان می خورید و به جلو و عقب بروید.
• جهتی که کودک به آن سمت خوابیده را تغییر دهید تا به چرخاندن سرش و ایجاد قدرت تشویق اش کنید.
بازی ها و فعالیت های حسی
• یک وسیله متحرک رنگی بالای تخت کودک برای تحریک قدرت بینایی اش، آویزان کنید.
• کودک را به آرامی لمس کنید و غلغلک دهید تا آن ها را به خنده بیاورید.
• در موقعیت های مختلف با کودک بازی کنید.
• ارتباط لمسی با والدین یا شخصی که مراقب کودک است را زیاد کنید.
• به کودک لبخند بزنید، دست ها، پاها و پیشانی اش را لمس کنید. ببینید که چگونه در پاسخ به صدا و لمس کردن تکان می خورد. بازی های لمسی با نوزاد برای او بسیار جذاب خواهند بود.
• همراه کودک آهنگ پخش کنید یا بخوانید تا به افزایش مهارت های شنیداری اش کمک کنید.
• هنگام عوض کردن پوشک کودک، قسمت های مختلف بدن اش را لمس کنید و صدایی کوتاه مثل “بیپ” در بیاورید. ممکن است کودک به دست تان نگاه کند و در لمس کردن از شما پیشی بگیرد.
• یک آینه روی دیوار آویزان کنید. روی آینه بزنید و نام کودک را بگویید. به مرور زمان کودک می فهمد که بچه ی داخل آینه کیست.
• عکس های خانوادگی یا مجله را به کودک نشان دهید. صورت های خندان را به او نشان دهید.
بازی کردن با نوزاد و فعالیت های ارتباطی
• با صدای بلند و یکنواخت صحبت کنید تا هنگام صحبت، توجه کودک را جلب کنید.
• هنگام لباس پوشیدن، غذا دادن و حمام کردن کودک، کارهایتان را توضیح دهید. درباره ی این که کجا می خواهید بروید و چه کار کنید صحبت کنید.
• مدام صورت تان را مقابل صورت کودک قرار دهید.
• هنگامی که با کودک آواز می خوانید، به بالا و پایین تکان اش دهید.
• صورت های خندان در عکس های خانواده و دوستان را به او نشان دهید.
• حیوان های عروسکی را نگه دارید و اعضای مختلف بدن شان را نشان دهید.
بازی ها و فعالیت هایی در تغذیه
• عطر های مختلفی (مانند گل، ادویه و شیرینی) را جمع کنید و یک بار از کنار بینی کودک رد کنید تا ببینید چه بویی را ترجیح می دهند.
بیشتر بخوانید: اسباب بازی زیاد مانع رشد فکری کودک نوپا می شود
بازی هایی برای کودکان بین ۴ تا ۶ ماه
بازی ها و فعالیت های حرکتی
• کودک را در طول روز به مدت یک ساعت روی شکم اش قرار دهید تا با تلاش برای بلند شدن بازی کند.
• کودک را روی یک پتو قرار دهید و پتو را به آرامی در اطراف اتاق تکان دهبد.
• اجازه دهید کودک اسباب بازی های مناسب سنش را با دهان و زبان اش کشف کند (اطمینان حاصل کنید که اسباب بازی ها به اندازه کافی بزرگ هستند تا کودک را در معرض خطر خفگی قرار ندهد).
• کودک را تشویق کنید تا از پشت به شکم غلت بزند. اسباب بازی هایش را اطراف اش قرار دهید تا او را به چرخیدن تشویق کنید.
بازی با نوزاد و فعالیت های حسی
• تشویق اش کنید تا به پارچه هایی با بافت های مختلف مانند پشمی، مخمل کبریتی و مخملی دست بزند.
• کودک را بالا و پایین بیاندازید و در محیط های مختلف با او بازی کنید تا کمک کنید حس حرکتی و تعادل آن ها پیشرفت کند.
• توپ هایی با بافت و رنگ های متفاوت پیدا کنید. به آن ها بیاموزید که چگونه توپ ها را غلت دهند، بیاندازند و به جایی بزنند و برگردانند.
بازی ها و فعالیت های ارتباطی
• قایم باشک بازی کنید.
• هنگام صحبت کردن از حالت های متفاوت چهره استفاده کنید.
• با کودک بخوانید. “خواندن” می تواند به سادگی، تصاویر را بدون پیروی از کلمات نوشته شده، توصیف کند.
• کودک را به ارتباط دو طرفه تشویق کنید. وقتی کودک مِن و مِن می کند، باید پاسخ دهید و به نوبت گفت و گو کنید.
• با آهنگ ها و شعرها بازی کنید.
• کودک را به بازی با اسباب بازی هایی که صدا تولید می کنند، تشویق کنید.
بازی ها و فعالیت هایی در تغذیه
• عطر های مختلفی (مانند گل، ادویه و شیرینی) را جمع کنید و یک بار از کنار بینی کودک رد کنید تا ببینید چه بویی را ترجیح می دهند.
بازی کردن با نوزاد بین ۷ تا ۹ ماه
بازی ها و فعالیت های حرکتی
• یک اسباب بازی یا کتاب را داخل یک جعبه مقوایی خالی قرار دهید. آن را با کاغذ رنگی یا صفحه های روزنامه بپوشانید. وقتی کودک ناگهان آن را باز می کند دست بزنید و سپس چیزی که درون جعبه است مشخص می شود.
• با قرار دادن اسباب بازی در اطراف کودک، او را به حرکت و این که باید به سمت آن ها حرکت کند تا به آن ها برسد، تشویق کنید.
• زمانی که کودک به روی شکم خوابیده است با بالا و پایین کردن یک جغجغه در بالای سرش او را به حرکات شنا روی زمین، تشویق کنید.
• کودک را با فعالیت هایی مانند خواندن یا بازی کردن در زمانی که نشسته اند، مشغول کنید.
• پشت کودک را زمانی که بر روی تاب در پارک نشسته است به آرامی هل دهید اما اطمینان حاصل کنید که نشسته باشد و سرش را محکم نگه دارد.
• از وسایل خانگی متفاوت استفاده کنید مانند اسباب بازی های فشاری یا روزنامه تا صداهای مختلفی را برای کودک ایجاد کنید.
بازی ها و فعالیت های حسی
• با استفاده از دست هایتان با سایه روی دیوار برای کودک، شکل هایی درست کنید. (خیمه شب بازی)
• به آرامی شکم و پای کودک را لمس کنید و آن ها غلغلک دهید.
• همراه کودک با یک جک در جعبه یا اسباب بازی های باطری دار بازی کنید تا حرکت ها را به کودک نشان دهید.
• هنگامی که با او بازی می کنید یا کتاب می خوانید، صدای حیوانات را در بیاورید، تصویری از یک حیوان را نشان دهید سپس صدایی که آن حیوان ایجاد می کند را با عکس مرتبط کنید.
• هنگامی که کودک در کالسکه است، با او قدم بزنید.
• در موقعیت های مختلف با او بازی کنید.
• کودک را برای قدم زدن با کالسکه ببرید.
• از حرکات آرام و تکان دهنده برای آرام کردن شان و حرکات شدیدتری برای زمان بازی استفاده کنید.
• به کودک این امکان را بدهید تا محیط اطرافش را کشف کند. در حالی که خودتان برای نظارت داشتن بر او نزدیک اش هستید،
• هنگامی که کودک در حال غذا خوردن، خوابیدن، لباس پوشیدن یا بازی در بیرون از خانه است، ساختار و بافت های مختلف را به او نشان دهید. همانند نشان دادن انواع اسفنج ها، صابون ها و لوسیون ها هنگام حمام کردن.
• کودک با والدین و شخصی که مراقب او است، ارتباط پوستی و لمسی فراوان داشته باشد.
• کودک را به بازی با اسباب بازی هایی متنوع در رنگ و شکل و اندازه های متفاوت تشویق کنید.
• اجازه دهید تا کودک وسایل را بگیرد و آن ها را کشف کند.
بازی ها و فعالیت های ارتباطی
• از چهره کودک نقاشی بکشید و اجزا مختلف صورت اش را به او نشان دهید.
• تظاهر به داشتن یک تلفن کنید و مانند یک تماس واقعی با آن صحبت کنید سپس به کودک پیشنهاد دهید تا همین کار را انجام دهد.
• با کودک داستان های کوتاه بخوانید.
• با استفاده از حرکات دست و کلمات مرتبط با آن ها، به کودک ایجاد ارتباط با حرکاتی که موقع سخن گفتن انجام می دهید را یاد دهید.
• هنگامی که در طول روز کودک را لباس می پوشانید، به او غذا می دهید و یا حمام اش می کنید، کارهایتان را برایش توضیح دهید. این به کودک این فرصت را می دهد تا به صداها و ریتم صحبت کردن گوش دهد.
• به صداهایی که کودک ایجاد می کند پاسخ دهید و به ارتباط دو طرفه تشویق اش کنید.
• در طول روز موسیقی پخش کنید – موسیقی سرحال کننده و سرزنده – در طول روز و موسیقی آرام و ملایم هنگام خوابیدن و چرت زدن.
• با یک دیگر کتاب بخوانید تا به کودک کمک کند بین کلمات و تصاویر ارتباط برقرار کند.
• به طور مکرر با کودک ارتباط صورت به صورت داشته باشید. (صورت تان رو به روی هم باشد و به هم دیگر نگاه کنید).
• زمانی که با کودک قدم می زنید و با او صحبت می کنید، اشیا را به او نشان دهید.
بازی با نوزاد و فعالیت هایی در تغذیه
• سعی کنید کودک را با غذاهای پوره مانند آشنا کنید. مقدار کمی از هرغذایی که برای شام دارید را درون غذاساز بریزید اما اطمینان حاصل کنید که از عسل، شیر گاو، نمک و شیرین کننده های مصنوعی اجتناب کنید.
• به تدریج غذاهای جدید را به او نشان دهید و واکنش کودک را ببینید.
• نسبت به بی علاقگی کودک به غذایی خاص، اجبار و استرسی بر کودک وارد نکنید.
• اگر کودک غذا را قبول نمی کند، ترکیب غذا را تغیر دهید.
• رژیم غذایی سالمی برای کودک آماده کنید – از مواد مصنوعی، قندها و مواد نگهدارنده اجتناب کنید.
بیشتر بخوانید: بازی حسی چیست و چه فوایدی برای بچه ها دارد؟
بازی کردن با نوزاد ۱۰ تا ۱۲ ماهه
بازی ها و فعالیت های حرکتی
• از کودک بخواهید تا بلوک ها و حلقه های اسباب بازی را روی هم بچیند و هرکدام از آن ها را که بر میدارد، برایش در مورد آن توضیح دهید.
• روی زمین دراز بکشید و کودک را به صورت سینه خیز روی خودتان نگه دارید.
• حالت های جدیدی را هم با کودک تمرین کنید مانند بوس فرستادن، دست زدن یا دست ها را به هم زدن (مانند هنگامی که می گوییم بزن قدش)
• زمانی که کودک روی شکم اش قرار دارد، با استفاده از یک اسباب بازی او را به چهار دست و پا راه رفتن تشویق کنید.
• یک توپ نرم را روی زمین غلت دهید و کودک را تشویق به چهار دست و پا راه رفتن به دنبال آن کنید.
• به کودک اجازه دهید تا با عروسک هایی که می تواند آن ها را از این طرف به آن طرف بکشد یا هل دهد، بازی کند.
• زمانی که روی شکم شان دراز کشیده اند، با آن ها کتاب بخوانید.
• با بلوک های اسباب بازی که روی هم چیده می شود، بازی کند.
• هنگامی که مراقب آن ها هستید، اجازه دهید تا با وسایل بزرگ تر مانند بالش و متکا بازی کنند.
• اگر کودک تقریبا راه می رود، اجازه دهید سوار اسباب بازی هایی شوند که می تواند روی آن بنشیند و اطراف خانه به سرعت حرکت کند.
• ارتباط پوستی و لمسی فراوان کودک با شخصی که مراقبش است را برایش فراهم کنید.
• کودکان را از مناطقی که مردم سیگار می کشند و یا از مواد شیمیایی قوی استفاده می کنند، دور نگه دارید.
بازی ها و فعالیت های ارتباطی
• هنگامی که مهمان تان از خانه می رود، دست تکان دادن برای خداحافظی را با آن ها تمرین کنید.
• در روز کتاب های بزرگ و رنگی را با کودک بخوانید و اجازه دهید او صفحه ها را جلو بزند.
• کودک را به دست تکان دادن برای سلام تشویق کنید.
• از کودک بخواهید زمانی که جاهای مختلف بدن را نام می برید، آن ها را نشان دهند.
• از کودک سوال بپرسید و تشویق اش کنید تا با کلمات، صدا و مِن مِن کردن پاسخ دهند. گفت و گویتان را ضبط کنید و دوباره برای کودک پخش کنید تا گوش دهد.
• با کمک کردن به کودک به این که اشیا جالب را با انگشت شان نشان دهند، توجه شان را به سمت آن وسایل جلب کنید.
• ساختارها، شکل ها و اندازه ها را نام ببرید تا به کودک کمک کنید کلمات را به تجربه های لامسه شان نسبت دهند.
• در طول روز، زمانی که لباس می پوشید، غذا می خورید یا کودک را حمام می کنید، کارهایتان را توضیح دهید.
• به صداهای کودک پاسخ دهید تا به ارتباط دو طرفه تشویق اش کنید.
بیشتر بخوانید: ۸ بازی و فعالیت حسی مفید برای بچه های نوپا
بازی و فعالیت هایی در تغذیه
• به کودک مجموعه ای از غذاها را پیشنهاد دهید تا امتحان کند.
• هوشیار باشید که کودک شما کجا غذا می خورد. دوستان و خانواده خوب هم ممکن است غذاهایی نامناسب برای سن کودک به آن ها بدهند.
