چگونه تمرکز نوجوانان را افزایش دهید

با فراگیر شدن ADD/ADHD در عصر جدید، این روزها در هر خانه ای نام داروی Adderall شنیده می شود، حتی با اینکه هیچکدام از افراد خانواده هم به اختلال عدم تمرکز دچار نیستند. ممکن است بارها از زبان فرزندتان شنیده باشید که “میخوام درس بخونم ولی نمی تونم“.برای پاسخ به این سؤال که چگونه تمرکز نوجوانان را افزایش دهید، بهتر است ابتدا اختلال عدم تمرکز را بررسی کنیم.  فراگیر شدن ADD/ADHD طبق دو نظریه ی پرطرفدار قابل توجیه است:

اول این که نشانه های اختلال عدم تمرکز شبیه به ضربه ی روحی است و ممکن است نتیجه ی ضربه های کوچک اما پیوسته در زندگی شخصی فرد باشد.

نظریه ی پرطرفدار دوم هم شیوع این اختلال را نتیجه ی زندگی در محیط هایی می داند که اشباع از اطلاعاتی است که به شدت برای جلب توجه شما در رقابت هستند.

نمونه ای برای تشریح نظریه ی دوم، راهبرد های تجارتی است که توسط رفتارشناسان تدوین شده تا غرایز اساسی شما را به سوی هزینه کردن برای خدمات، سرگرمی یا کالاهای خاصی تحریک کند. این یعنی به عنوان یک کودک برای حفظ تمرکز باید حجم زیادی از اطلاعات را از ذهن خود دور نگه دارید. از آن جایی که هر دو نظریه ایجاد نگرانی می کند، ما هر دوی آن ها را درست می دانیم اما نظریه ی دوم سازگارتر به نظر می رسد.

پس اگر نوجوانی دارید که با مشکل تمرکز مواجه است، چه کار می کنید؟ یک راه نسبتا رایج، مراجعه به پزشک برای تشخیص دقیق و شروع درمان توسط داروست. مشکل این راهکار این است که مشخص نمی کند تا چه زمانی این نوجوان باید دارو مصرف کند. آیا تا پایان عمرش باید تحت درمان باشد؟ یا تا وقتی که دوره ی دبیرستان را پشت سر گذاشت؟

شاید هم تا پایان پیش دانشگاهی یا حتی دانشگاه. تجربه ثابت کرده ، اکثر مراجعین نوجوانی که برای اختلالات تمرکز تحت درمان بودند چندین سال دارو مصرف کرده اند. اگرچه در طی فرآیند افزایش دوز دارو یا تغییر برند داروی مصرفی، والدین در نهایت طبق توصیه ی روانپزشک به یک روان شناس برای ادامه ی درمان مراجعه کردند.

حال برگردیم به پرسش اصلی؛ چگونه تمرکز نوجوانان را افزایش دهیم؟ پاسخ بسیار ساده و آسان است اما اجرای آن گاهی مشکل می شود. برای کمک به افزایش تمرکز نوجوانان، باید قدم های کوچک بردارید. به عنوان مثال، اخیرا با مادری برخورد کردیم که دخترش را برای یادگیری نواختن ویولن و چند ساز زهی دیگر راهنمایی کرده بود. به این صورت که دختر او روزانه پانزده دقیقه برای هر ساز وقت بگذارد. وقتی با دختر صحبت کردیم، می گفت بیشتر روزها بیش از ۲ ساعت در حال تمرین کردن است.

اگر شما والدین نوجوانی هستید که با اختلال تمرکز دست و پنجه نرم می کند، می توانید راهبرد های مثبت تشویقی را برای افزایش تمرکز نوجوانان شروع کنید. به این صورت که نوجوان شما با هربار پیروی از تکالیفی که برایش مشخص کرده اید، تشویق بشود. البته که متغیر های دیگری هم باید در نظر گرفته شوند، مثلا محدودیت های زمانی (مثل زمان پایان ترم)، میزان تحمل شما به عنوان والدین، میزان تحمل نوجوانتان نسبت به شما و میزان خشمی که بین شما و نوجوانتان در اثر حل نشدن یک مشکل به وجود آمده.

با شروع سال تحصیلی، بیشتر نوجوانانی که با مشکلات و اختلالات تمرکز در مدرسه و طی فعالیت های روزانه شان مواجه بودند، شروع خیلی خوبی را رقم می زنند. اگرچه در پایان ترم میزان انگیزه آن ها به شدت کاهش می یابد و کم کم به همان رفتار های سابق روی می آورند. بیشتر مواقع والدینی که در چنین شرایطی دشواری قرار می گیرند راهبرد هایی را برای افزایش تمرکز نوجوانان پیشنهاد می دهند که خیلی تأثیر گذار نیستند. در چنین مواقعی بهترین راه برای والدین و نوجوانان کمک گرفتن از یک متخصص است.