خجالتی بودن کودک را نقطه قوت بدانیم نه ضعف

آیا دفعه ی اولی که به خاطر خجالت کشیدن حسابی قرمز شدین را به خاطر دارید؟ در واقع ۶ ماهگی واقعا شرم آور است. فکر می کنید منظورم کثیف شدن پوشک کودک است؟ یا ریختن صبحانه بر روی صورتش؟ یک روز، کودک شما  خجالتی بودن را یاد خواهند گرفت و ما نمی توانیم به آن ها کمکی کنیم. بنابراین وقتی کودکان شما خجالت می کشند چه اتفاقی در ذهن آن ها می افتد؟

طبق دایره المعارف رشد اولیه کودکان خجالت یکی از احساسات خود آگاهی است که همراه با حسودی، دلسوزی، شرم، پشیمانی و غرور است. احساسات خود آگاهی عواطف ثانویه هستند و دلیلش این است که کودکان در سال اول فقط عواطف اولیه را تجربه می کنند. احساساتی مثل ترس، عصبانیت، خشم، ناراحتی و لذت.

احساسات خود آگاهی بعدها رشد پیدا می کنند و شامل رشد آگاهی کودک به صورت کامل و روشن از خود وجودش خواهد بود. در واقع وجودی که توسط دیگران دیده شود.

رشد اولیه خود آگاهی بین ۱۵ تا ۲۴ ماهگی شروع می شود اما شرمندگی در حد بالایی نیست. دکتر میشل لویس می گوید بچه ها تا سن سه سالگی با قوانین اجتماعی و نرمال خو نمی گیرند. در این مرحله بچه ها متوجه می شوند نه تنها آن ها توسط دیگران دیده می شوند بلکه دیگران می توانند آن ها را قضاوت کنند و بخواهند آن ها کامل و بی نقص باشند.

بعدش قرمز می شوند، ضربان قلبشان تند می زند و ای کاش می شد از دیدن احساس ناراحتی هر شخصی هنگام مواجهه با اتفاقات منفی، ناپدید شد.

بهترین کاری که می توانید برای احساسات کودکی که خجالت کشیده بکنید این است که به آن ها صمیمانه گوش دهید و احساسات آن ها را ارزش بنهید. با آن ها همراه باشید، چون احساسات خود آگاهی می تواند عمیقا برای بچه ها گیج کننده باشد، حتی ترسناک که شروع به تجربه اش کنند.

والدین از روی غریزه می خواهند که از فرزند خود در برابر هر ناخشنودی ای محافظت کنند اما مهم است که به خاطر داشته باشند که خجالت چیز کاملا طبیعی در انسان است و بخش مهمی از یادگیری این است که خود را سر و سامان دهند و با دیگران کار کنند. همانطور که گراهام میوزیک در کتاب پرورش غریزه نوشته است خجالت در رفتارهای اجتماعی خود را نشان می دهد.

میوزیک از مطالعاتی که توسط محقق داچر کلتنر در رابطه با کنش های اجتماعی انجام داده بود استناد کرده بود که نشان می داد کودکانی که به خوبی سازگار شده بودند، در شرایطی که برای تشویق آن طراحی شده بودند، خجالت زده بودند، و کودکان که با عواطف معمولی کشمکش داشتند، تمایل به نمایش احساسات کمتر قابل قبول اجتماعی داشتند – یعنی خشم.

بنابراین خجالتی بودن کودک را به عنوان یک نشانه خوب در نظر بگیرید: اول اینکه ثابت می کند کودک شما در مورد چیزهایی که دیگران راجع به آن ها فکر می کنند مراقب هستند و می خواهند در دنیای اطرافشان خوب و کامل باشند.(حتی زمانی که آن ها در بزرگسالی هم چند تا از آن خاطرات وحشتناک را به یاد دارند)