در این پست، ما در مورد نشانه هایی برای تشخیص احتمال افسردگی کودک زیر ۷ سال صحبت می کنیم. هنگامی که در گوگل “افسردگی” را جستجو کنید، میلیون ها نتیجه را خواهید یافت. اما بیشتر مقالاتی که مشاهده می کنید فقط مختص بزرگسالان است.

ولی در واقع، بچه ها نیز در مقاطع پیش از دبستان می توانند افسرده شوند، هرچند در سال های اخیر، جامعه پزشکی متوجه شده است که حتی کودکان خردسال نیز می توانند افسردگی را تجربه کنند.

این در حالی است که قبلاً کارشناسان رشد کودک معتقد بودند که بچه های کوچک، درجه کافی از بلوغ احساسی یا شناختی، جهت ابراز افسردگی و یا توانایی بیان احساسات این گونه را ندارند. در واقع کودکان تا ۷ سالگی قادر به کلامی کردن مسائل شناختی نیستند.

افسردگی در کودکان

اگرچه افسرده بودن یک کودک زیر ۷ سال معمول نیست، اما چندان نادر هم نیست. در حالی که داده ها نشان می دهند که میزان افسردگی با رشد سن افزایش می یابد، کارشناسان معتقدند که ۱ تا ۳ درصد کودکان پیش دبستانی نیز ممکن است در برخی موارد افسردگی داشته باشند.

درک افسردگی کودکان، کمک به آن ها را آسان تر خواهد کرد. به گفته دکتر بری گارفینکل، روانپزشک کودک و نوجوان، “افسردگی کودک زیر ۷ سال آن قدر کم است که اغلب با مشکلات دیگر اشتباه گرفته می شود”.

به عبارتی نمود و تظاهر افسردگی در کودکان زیر۷ سال نسبت به افسردگی در بزرگسالی گاهی به قدری متفاوت است که ممکن است با بیماری های دیگری اشتباه گرفته شود. و این مسئله به دلیل نقش رشد و تکامل شناخت کودکان است.

کودکان زیر ۷ سال توان صحبت کردن در مورد تجربیات و حالات درونی خود را همانند بزرگسالان ندارند و گاهی تنها سر نخ، تغییر رفتار کودک است (مثل چسبیدن کودک به مادر یا پرخاشگری های ناگهانی و یا رفتارهای مخرب و خشم از روی خستگی و بی قراری).

گارفینکل می افزاید: یکی از شواهد این که یک کودک بسیار کوچک افسرده است، یک تغییر قابل توجه در رفتار اوست. آن ها ممکن است تبنل، منزوی و بی تفاوت شوند و خلق و خوی آن ها بسیار تیره تر شود. گویی یک ناراحتی دائمی همراه کودک است و در مورد کودکان البته تشخیص آن، بعضاً به دقت و ظرافت خاص نیاز دارد.

البته باید توجه کرد که برای هر کودک، در مقاطعی داشتن یک خلق و خوی تیره طبیعی تلقی می شود. یک کودک هم مثل هر انسان دیگری در معرض غم و اندوه طبیعی هست و ممکن است در عرض چند ساعت یا چند روز از یک تجربه یا یک واقعه تلخ متاثر باشد.

اما اگر یک کودک افسرده باشد، ناراحتی برای هفته ها یا ماه ها طول می کشد. گارفینکل می گوید: “علائم افسردگی در دوران کودکی فراتر از موارد ساده است. یک کودک پر انرژی، تقریباً تبدیل به یک موجود بی روح می شود و فقدان انگیزه در آنها موج می زند.”

علائم دیگر می تواند شامل پسرفت حسی-فیزیکی، مانند خیس کردن جای خود در کودکانی باشد که قبلاً آموزش لازم برای شیوه صحیح این کار را دیده بودند، چالش های رفتاری مانند اوقات تلخی و یا ناراحتی های فیزیکی مانند ضعف جسمانی باشد.

گارفینکل توصیه می کند والدین برنامه های فرزند خود را از نزدیک رصد کنند و معلمان پیش دبستانی کودک و مراقبین روزانه و دیگر اعضای جامعه که کودک به طور منظم با آن ها تعامل دارد را دیدار کنند.

 ما چندان دوست نداریم به دارو روی بیاوریم. اکثر کودکان به درمان و مشاوره پاسخ مناسب می دهند. گام های بعدی ممکن است شامل بازدید پزشک متخصص اطفال و در صورت لزوم، یک متخصص بهداشت روانی باشد.

گارفینکل همچنین یک روانپزشک یا دکتر روانشناسی کودک را نیز توصیه می کند. بهترین کار، مشاهدات متعدد از کودک توسط متخصصان است که می توانند از مقیاس های استاندارد برای ارزیابی نظرات بالینی استفاده کنند. به محض اینکه والدین یک مشکل را شناسایی می کنند، مهم است که به دنبال درمان باشند.

درمان اولیه سریع ترین و آسان ترین درمان است. گارفینکل می گوید: “عدم درمان مناسب می تواند وقتی که کودک وارد مهد کودک یا کلاس اول می شود، به مشکلات تحصیلی و نقص تعاملات دوستی منجر شود.” معمولاً افسردگی در دوران کودکی به طور موثر با مشاوره خانوادگی و درمان فردی بهبود می یابد.

نشانه های افسردگی در کودکان پیش دبستانی

گارفینکل می گوید: “ما دوست نداریم به سمت داروها برویم. اکثر کودکان به درمان و مشاوره پاسخ می دهند و دارو به ندرت لازم است، و این آخرین راهکار در کودکان جوانی است که به روش های دیگر پاسخ نمی دهند”.

خبر خوب درباره افسردگی در کودکان این است که در عین این که یک مساله بهداشت روانی کاملاً جدی است، مواردش کم بوده و به سادگی قابل درمان است. دست به کار شدن زودهنگام کلیدی بوده و در درمان سریع کودک بسیار تاثیر می گذارد.

اگر فکر می کنید فرزندتان در معرض خطر افسردگی قرار دارد، در اینجا برخی از عوامل عمومی و علائمی که امکان دارد باعث آن باشند، ذکر شده است:

عوامل افسردگی کودک زیر ۷ سال

  • از دست دادن ناگهانی (مانند طلاق یا مرگ یک والد)
  • استرس خانوادگی (از دست دادن شغل، بیماری، تعویض محل سکونت)
  • داشتن اختلال در یادگیری، رفتار و یا اضطراب
  • یک یا هر دو والد تجربه افسردگی را داشته باشند

علائم افسردگی کودک زیر ۷ سال

  • از دست دادن میل به فعالیت های مورد علاقه
  • کم انرژی بودن و خستگی
  • عدم علاقه به بازی و تعامل با دوستان
  • افزایش خشم و تحریک پذیری
  • تغییر الگوهای خواب
  • کاهش مهارت
  • شکایت در مورد بیماری های جسمی
  • عدم تمایل به رفتن به مدرسه یا مهد کودک
  • عدم تمرکز
  • افکار یا اقدامات خود تخریبی
  • بیان ناامیدی
  • نمایش غم و اندوه؛ گریه مکرر
  • انزوا و پریشانی
  • افکار درونی منف