فرآیند دندان درآوردن هنگامی رخ می دهد که سر و کله ی دندان ها کم کم از میان لثه های نوزاد پیدا می شود. این دوران می تواند چه برای نوزادان و چه برای والدینشان طاقت فرسا باشد. اینکه بدانید چه چیزی در انتظارتان هست و برای مواجه با آن باید چه کار کنید می تواند به شما کمک کند.
چه زمانی دندان درآوردن شروع می شود؟
با اینکه دندان درآوردن نوزادان معمولا از سه ماهگی شروع می شود، به احتمال زیاد در ماه های چهارم تا هفتم است که این دندان ها از لثه ی نوزادتان بیرون می زنند.
به طور معمول، اول دو دندان جلویی فک پایین هستند که در می آیند. به این دو، دندان های مرکزی می گویند. معمولا بعد از گذشت ۴ تا ۸ هفته، چهار دندان بالایی جلو (مرکزی و جانبی) هم بیرون می زنند. حدود یک ماه بعد، دو دندان جانبی پایین هم ظاهر می شوند.
بعد نوبت مولر هاست تا ظاهر شوند (دندان های پشتی ای که برای آسیاب کردن غذا به کار می روند) و بعد در نهایت نیش ها هستند( دندان های نوک تیزی که در فک بالایی قرار دارند.) اکثر کودکان تمام دندان های شیری خود را تا تولد سوم خود دارند. (اگر رشد دندان های فرزند شما کند تر از این بود با پزشک خود مشورت کنید.)
در برخی موارد نادر، نوزادان با یک یا دو تا از دندان هایشان به دنیا می آیند یا دندان هایشان بعد از چند هفته ی اول زندگیشان بیرون می زند. این واقعه در اکثر موارد بی خطر است. مگر اینکه غذا خوردن نوزاد را دچار مشکل کند یا آنقدر شل باشد که امکان کنده شدن و خفگی نوزاد وجود داشته باشد.
علائم دندان درآوردن نوزاد چیست؟
با شروع دندان درآوردن نوزادان، احتمالا بیشتر آب از دهانشان آویزان شدعه و بیشتر تمایل به جویدن هرآنچه که می یابند دارند. برای بعضی از نوزادان دندان درآوردن فرآیندی بدون درد است. باقی ممکن است برای مدت کوتاهی احساس ناراحتی کنند و برخی ممکن است تا چند هفته بدخلق باشند. مدام گریه کنند و خواب و تغذیه شان تحت تاثیر قرار گیرد. دندان درآوردن می تواند فرآیند ناراحت کننده ای باشد، اما اگر نوزادتان بیش از حد بی قراری می کرد، با یک پزشک مشورت کنید.
با اینکه لثه های حساس شده و ورم کرده می توانند موجب بالا رفتن دمای بدن فرزندتان شوند، به طور معمول دندان درآوردن موجب تب شدید یا اسهال نمی شود. اگر نوزادتان در طی این مدت تب دار شد، به احتمال زیاد عامل دیگری این تب را ایجاد کرده و شما باید به دکتر مراجعه کنید.
بیشتر بخوانید: ۴ راه حل برای کاهش درد دندان درآوردن نوزاد
چطور می توانیم فرآیند دندان درآوردن نوزادان را آسان کنیم؟
در اینجا چند نکته آورده ایم که در دوران دندان درآوردن نوزادتان، آن ها را در فکر داشته باشید.
– هر چند وقت یکبار با یک دستمال پارچه ای صورت نوزادتان را تمیز کنید تا بزاغ دهان ریخته شده را پاک کنید و از ایجاد حساسیت های پوستی جلوگیری کنید.
– با یک انگشت تمیز روی لثه های نوزادتان دست بکشید.
– به نوزادتان شئی دهید که بتواند آن را بجود. از بزرگ بودن و همچنین تکه تکه نشدن آن اطمینان حاصل کنید تا امکان قورت دادنش توسط نوزاد وجود نداشته باشد. یک دستمال پارچه ای آشپزخانه که کمی نم دار باشد را به مدت سی دقیقه در فریزر بگذارید و از آن به عنوان یک اسباب بازی که نوزادتان بتواند بجود استفاده کنید. حواستان باشد تا قبل از اینکه دستمال بیش از حد سفت شود آن را از فریزر بیرون بیاورید. (شما که نمی خواهید لثه های ورم کرده ی نوزادتان کبود شود.) بعد از هر بار استفاده، دستمال را بشویید.
– همچنین می توانید از حلقه های پلاستیکی مخصوص دندان درآوردن نوزادان استفاده کنید. اما از آن هایی که درونشان مایع دارند دوری کنید. چرا که امکان دارد حلقه بشکند و مایع درون آن بیرون بریزد. اگر از این حلقه ها استفاده می کنید، آن ها را در یخچال بگذارید، اما در فریزر نگذارید. همچنین هرگز آن ها را برای استریل شدن نجوشانید. تغییر دمای زیاد می تواند باعث اسیب دیدن حلقه ی پلاستیکی شده و مایع درونش به بیرون ترشح کند.
– بیکوییت های مخصوص دندان درآوردن یا مواد غذایی خنک برای کودکانی که غذای جامد می خورند مناسب است. اگر فرزندتان هنوز شروع به خوردن غذای جامد نکرده از آن ها استفاده نکنید. در این هنگام حواستان به نوزادتان باشد تا نکند تکه ای از غذا کنده شده و موجب خفگی فرزندتان شود.
– اگر نوزادتان به نظر ناراحت و کلافه می رسد، از پزشکتان بپرسید آیا می توانید به نوزادتان ایبوبروفن یا استامینوفن بدهید تا درد را التیام ببخشد یا نه.( این راهکار برای نوزادان کمتر از ۶ ماه مناسب نیست.)
– هرگز آسپرین یا الکل به لثه های نوزادتان نمالید.
– هرگز حلقه ی پلاستیکی مخصوص دندان درآوردن را بر گردن یا هیچ جایش نیاندازید. امکان دارد حلقه به جایی گیر کند و بند دور گردن نوزادتان را کشیده وموجب خفگی او شود.
– از ژل ها یا قرص های مخصوص دندان درآوردن استفاده نکنید. چرا که ممکن است برای نوزاد خطرناک باشد.
چگونه باید به دندان درآوردن نوزادم اهمیت دهم؟
نگهداری و تمیز کردن دندان های نوزادتان برای سلامت دهان و دندان او در آینده حیاتی است. با اینکه سری اول دندان ها بعدا خواهند افتاد، پوسیدگی دندان ها باعث زودتر افتادن آن ها می شود و این باعث شده حفره ای در دهان کودکتان ایجاد شود و برای مدتی طولانی تر از حد طبیعی ( قبل از درآمدن دندان های اصلی) آن جا بماند. این اتفاق ممکن است باعث کج در آمدن دندان های اصلی شود.
رسیدگی روزانه به دندان ها باید قبل از درآمدن اولین دندان شروع شود. هر روز با یک دستمال پارچه ای تمیز یا یک تکه گاز استریل لثه های نوزادتان را تمیز کنید یا آن ها را با یک مسواک نرم مخصوص نوزادان و کمی آب بشویید.( از خمیر دندان استفاده نکنید.)
بلافاصله بعد از درآمدن اولین دندان، آن را با آب و مقدار کمی خمیر دندان حاوی فلوراید بشویید.
می توانید بعد از زمانی که نوزادتان کمی بزرگ تر شد و توانست تف کند، از میزان بیشتری خمیر دندان استفاده کنید.(حدودا بعد از سه سالگی) از خمیر دندان های حاوی فلوراید استفاده کنید و تنها به اندازه ی یک نخود (یا حتی کمتر) روی مسواک خمیر دندان بزنید. نگذارید فرزندتان خمیر دندان را قورت داده یا آن را از درون تیوبش بخورد. چرا که مصرف بیشتر فلوراید می تواند برای کودکان خطرناک باشد.
بعد از درآمدن تمام دندان های فرزندتان، سعی کنید آن ها را حداقل دوبار در روز بشویید.(مخصوصا بعد از خوردن غذا) همچنین باید از بعد از اینکه دندان ها به هم رسیدند، فرزندتان را به استفاده از نخ دندان عادت بدهید. با دندان پزشکتان در مورد استفاده از نخ دندان برای آن دندان های وچک مشورت کنید. همچنین می تواند در دید نوپایتان مسواک بزنید و نخ دندان بکشید و با این کار آن ها با باه مسواک و استفاده از نخ دندان عادت دهید.
یک نکته ی مهم دیگر که از پوسیدگی دندان ها جلو گیری می کند: نگذارید نوزادتان درحالی که بطری را در دهان گرفته به خواب برود. شیر یا آبمیوه ی درون بطری می تواند درون دهان نوزاد جمع شود و باعث پوسیدگی و کرم خوردگی دندان ها شود.
انجمن دندان آمریکا پیشنهاد می کند کودکان در سن یک سالگی یا ۶ ماه پس از درآمدن اولین دندان، به دندان پزشک مراجعه کنند. با این کار، از مشکلات احتمالی جلوگیری شده و به والدین هشدار داده می شود.
بیشتر بخوانید: خانه روانشناسی سرسره
