همه ی ما می خواهیم که بچه هایمان به خاطر روزی که داشته اند وقتی از مدرسه به خانه برمی گردند خوشحال و شاد باشند، اما اغلب اینطور نیست و استرس مدرسه رفتن دارند. جدایی برای بچه ها بسیار سخت، استرس آور و واقعی است به خصوص در شروع سال تحصیلی و رفتن به مدرسه و زمانی که آن ها بار چالش های جدیدی را به دوش می کشند.
در میان لیستی که بچه ها نیاز دارند تا خود را با آن ها وفق دهند، بر روی این موارد حساب کنید تا بر فشارها غلبه کنید:
• دنبال کردن قوانین مدرسه می تواند بسیار سخت باشد
• شناختن بچه های یک کلاس شلوغ می تواند دلهره آور باشد
• روزها طولانی به نظر می رسد
• حتی بهترین معلم هم نمی تواند مشاور خوبی برای روابط عاطفی باشد
• آن ها ممکن است اضطراب جدایی را تجربه کنند
• شاید بعضی از بچه ها رفت و آمد به مدرسه را دوست نداشته باشند یا نتوانند با آن کنار بیایند
رفتن به مدرسه می تواند حس یک جدایی بزرگ و استرس را به کودک بدهد، حتی وقتی که در مورد مدرسه مشتاق هم باشد. توصیف این فاصله می تواند برای کودک سخت باشد.
هایدی راشل می گوید:” بچه های کوچک که زیر فشار استرس مدرسه هستند قادر نیستند تا به طور مفصل در مورد حسی که دارند صحبت کنند اما می توانند زمانی که چیزها خوب پیش نمی رود با رفتارهایشان سیگنال هایی به شما بدهند.”
بعضی از کودکان با خوشحالی در مورد شروع مدرسه در روزهایی که برای آن آماده می شوند صحبت می کنند، اما همچنان به رختخواب خود می چسبند(از خواب بیدار نمی شوند). هایدی متوجه شد که این روشی است که بگویند آن ها نیاز به کمی توجه بیشتر از معمول دارند تا احساس امنیت و اطمینان داشته باشند.
استرس مدرسه تا کی ادامه دارد؟
چون بچه ها برای رسیدن به مرحله ای که بگویند چیزی غلط است اوقات سختی می گذرانند، به نشانه های استرس مدرسه در آن ها توجه کنید.
چه علائم اولیه ای وجود دارد که والدین باید انتظارش را بکشند؟ در طول چند هفته اول ممکن است شما به این سیگنال ها توجه کنید:
• نتوانند ارتباط چشمی برقرار کنند.
• نخواهند کسی بهشان دست بزند.
• از خود رفتارهای غیر دوستانه یا غیر قابل انعطاف نشان دهند.
• هیچ تغییر یا انتخابی نداشته باشند. بچه ها می خواهند به روش های خاصی کارهایی انجام دهند حتی وقتی بهشان حق انتخاب می دهید.
• فقط حواسش به اسباب بازی هایش است و شاید دوست نداشته باشد حواسش توسط دیگران پرت شود.
• احتمال دارد بچه های دیگر را به بازیشان راه ندهند یا فقط با بچه یا بچه های خاصی بازی کنند.
• شاید بیشتر از یک بچه معمول به شما نزدیک شوند یا کاملا به شما بچسبند.
• بی علاقگی یا عدم تمرکز بر روی فعالیت ها یا بازی ها
• چسبیدن به یک موضوع آسان
• چسبیدن به بازی ها یا فعالیت های تکراری
چه اندازه فاصله داشتن اهمیت دارد؟
مدرسه در واقع به معنای دوری افراد از بچه ای است که خیلی دوستش دارند و این می تواند برای کوچولوها سخت باشد. آن ها احساس شکست در ارتباطشان با ما می کنند.
بخشی از مغز که حس ارتباط و امنیت را تشخیص می دهد، سیستم لیمبیک می باشد که این احساس شکست را درک می کند و بدن را به حالت حفاظت می برد.
مریلاپ دلاکاله می گوید” این همانند یک هشدار درونی بزرگ است، عواطف و ترس ها می توانند طوفانی در آن لحظه و به طور موقت در مغز آن ها ایجاد کند که توانایی پاسخ دادن و همکاری کردن را از آن ها بگیرد. “
افزایش اعتمادهای یک دفعه ای
بعضی مواقع دیدن اینکه کودکتان کجاست واقعا کمک می کند. گذراندن یک ساعت های خاصی از روز با همدیگر برای بازی کردن روش عالی ای برای این کار است.
یک زمانی حدود ۵ تا ده دقیقه در نظر بگیرید و به کودک خود بگویید وقتتان آزاد است و در طول این زمان خاص، هر کاری که آن ها دوست داشته باشند انجام دهید. به سادگی، علاقه مندی های آن ها را دنبال کنید. در انتخاب هایش از هر نوع انتقادی بپرهیزید و برای تمایلش به چیزهای درست نجنگید.
بخش لیمبیک مغز آن ها می تواند هنگام این زمان های بازی روتین وار ساکت شود و چون بازی، زبان کودکان است، آن ها با انتخاب ها و بازی هایشان و یا در روشی که بازی می کنند، چیزهایی که در واقع می خواهند را بیان می کنند، حتی بیشتر از زمانی که ازشان سوال کنید بیشتر متوجه می شوید و می فهمید چه اتفاقاتی در حال افتادن است.
زمانی برای گوش دادن به او در نظر بگیرید
اگر زمانی باشد که شما باید به خاطر گریه ها و ناراحتی های او وقت بگذارید شروع مدرسه است. چون گریه کردن بهترین راه برای خلاصی از استرسی است که کودکتان حس می کند.
زمان بیشتری به کودکتان اختصاص دهید تا به حرف هایش گوش دهید چون این مشکلات به صورت گریه کردن از بین می روند و با گذشت زمان حس حمایت به او دست می دهد.
اگر کودک شما هنگام انجام هر کدام از کارهای صبحش با شما دعوا کرد، سعی کنید ده دقیقه زودتر بیدارش کنید. اگر شب ها به داستان و در آغوش گرفتن های بیشتر نیاز داشته باشند زمان بیشتری در کنارشان باشید تا احساس امنیت بیشتری کنند. هایدی راشل می گوید” من می دانم زمان گذاشتن واقعا سخت است، اما به خاطر موفقیت، خودتان را وفق دهید. “
سطح شوخی و تفریحاتتان را بیشتر کنید
با صدای بلند خندیدن کمک زیادی به کودک می کند که استرسش از بین برود و به او حس امنیت و اطمینان می دهد. از ابتدا تمام کارها را تا جایی که می توانید با تفریح و شوخی انجام دهید.
اگر او برای لباس پوشیدن نیاز به کمک دارد برای شوخی هم که شده لباسش را برعکس بپوشانید، به او یک کاسه سریلاک بدهید یا بیرون از ماشین با هم مسابقه بدهید. بعد از مدرسه جنگ بالشی، بازی های تعقیب و گریزی مثل قایم باشک می تواند به عنوان ارتباط دوباره تفریح و سرگرمی باشد.
اضطراب جدایی چیست؟
اضطراب جدایی و استرس ، اولین مساله نگران‌کننده‌ای است که والدین هنگام رفتن کودک به مدرسه با آن روبه‌رو می‌شوند. پدر و مادرها دوست دارند، فرزند آنها به راحتی مدرسه را بپذیرد و از جدا شدن از والدین ترس نداشته باشد.
معمولا آن دسته کودکانی که قبل از پیش‌دبستانی و دبستان، مهدکودک رفته‌اند، راحت‌تر می‌توانند از والدین خود جدا شوند، اما در مورد برخی کودکان رفتارها به شکلی دیگر دیده می‌شود و خانواده را مستاصل می‌کند.
در آن دسته کودکانی که اضطراب جدایی دارند، رفتن به مدرسه معضل و کشمکشی عذاب‌آور و استرس بین آنها و والدینشان است. کودک به شدت درخواست می‌کند تا در منزل بماند و التماس می‌کند که مدرسه نرود.
همچنین ممکن است با گریه و داد و فریاد، اعتراض خود را مقابل جدایی نشان دهد یا دچار علائم جسمانی مانند سردرد، دلدرد، سرگیجه، حالت تهوع و استفراغ شود که منجر به نگرانی والدین و در نهایت ماندن کودک در منزل می‌گردد. هرچه سن کودک کمتر باشد، علائم بیشتری از خود بروز می‌دهد.
کودکان کم سن تر معمولا به والدین خود می چسبند، گریه می‌کنند، التماس می‌کنند و چانه می‌زنند تا از والدین خود جدا نشوند. ابتدا لازم است روحیات کودک خود را شناسایی کنید و قبل از بازگشایی مدارس او را با استفاده از جملات انگیزشی برای پذیرش مدرسه آماده کنید. کار کردن روی اعتماد به نفس کودک و تقویت روابط اجتماعی، روند جدایی را بهبود می‌بخشد و از اضطراب کودکان در مدرسه می کاهد.
همچنین این نکات را رعایت کنید:
- بدون اطلاع، کودکتان را ترک نکنید.
- به ترس کودک دامن نزنید و او را از جدایی نترسانید.
- اتفاقات روزمره را برای کودک خود شرح دهید و بگویید در غیاب شما اتفاق بدی رخ نمی‌دهد.
- در مورد جدایی با کودک صحبت کنید.
- جدا شدن از کودک را عادی نشان دهید و نگرانی خود را به فرزندتان منتقل نکنید.
- کودک را به خاطر جدا نشدن سرزنش نکنید و مورد مقایسه قرار ندهید.
- هنگام تنبیه به کودک نگویید، او را رها می‌کنید و تنها خواهد ماند.
- در قالب بازی، جدایی را با کودک تمرین کنید.
- کودک خود را در محیط های اجتماعی ببرید تا با همسالانش مراوده داشته باشد.
