اگر شما مادر کودک غدی هستید و زیربار عذرخواهی از اشتباهاتش نمیرود احتمالاً تنشهای زیادی را با فرزندتان تجربه کرده اید. توانایی عذرخواهی کردن و جبران کردن، توانایی کلیدی و مهمی است که در روابط بین فردی بسیار لازم میشود و اگر بچه ای این مهارتها را نداشته باشد تا بزرگسالی قادر به ساختن یک رابطه مناسب نخواهد بود.
چگونه کودکان را به عذرخواهی کردن تشویق کنیم؟
برای آنکه بدانید چطور بچهها را به عذرخواهی کردن تشویق کنید این توصیهها را به کار بندید:
خودتان دست به کار شوید: به جای اینکه به کودک خود بگویید معذرت خواهی کند به او نشان دهید که چگونه عذرخواهی میکنند. این کار را در تعاملتان با دیگران یا در قالب بازی به او بیاموزید. مثلاً بگویید: «من معذرت خواهی میکنم که ناراحتت کردم و سعی میکنم دیگر این کار را تکرار نکنم چون دوست ندارم ناراحتی ات را ببینم.»
مراحل معذرت خواهی را یاد بدهید: عذرخواهی فقط به کلام نیست. برای عذرخواهی باید اول بفهمیم اشتباه کردهایم، متوجه شویم کار ما چه تأثیری بر فرد مقابل گذاشته و از آن مهم تر بتوانیم اشتباه خود را جبران کنیم. همه این مراحل را به فرزندتان بیاموزید و در عمل اجرا کنید. مهمترین مرحله شاید جبران کردن باشد که هم به فرد عذرخواهیکننده کمک میکند به آرامش برسد و هم فرد رنجیده را تسکین میدهد. پس به کودکتان کمک کنید احساس پشیمانی خود را فراتر از کلمات یعنی با اعمال جبرانی خود بیان کند. برای مثال اگر مداد دوستش را شکسته، به او کمک کنید تا از پول تو جیبی خودش برای او مداد بخرد یا مداد خود را به او ببخشد.
همدلی ایجاد کنید: عذرخواهی واقعی نیست وقتی پشیمانی در میان نباشد و پشیمانی حقیقی نیست وقتی کسی متوجه نشود دیگری چه احساسی دارد. پس به فرزندتان همدلی کردن را بیاموزید. کمک کنید تا بتواند خودش را جای دیگران بگذارد و احساس ناراحتی آنها یا صدمه دیدنشان را درک کند. مثلاً بگویید: وقتی تو عروسک خواهرت را پاره کردی او چیزی را که خیلی دوست داشت از دست داد. مثل اینکه بهترین لباس تو را جلوی چشمت پاره کنند و تو دیگر نتوانی آن را بپوشی.
رفتارهای جایگزین را آموزش دهید: خیلی وقتها بچهها اشتباه میکنند، چون روش درست رفتار کردن را نمیدانند. این بار وقتی فرزندتان اشتباهی مرتکب شد، به او با آرامش و دوستانه بگویید که اینجور وقتها چطور باید رفتار کند تا هم خودش راحت باشد و هم دیگران ناراحت نشوند. به این شیوه روشهای جایگزین و کنترل بر رفتار و در نظر گرفتن دیگران را به او آموزش دادهاید.